U hebt het ongetwijfeld gemerkt: de goudprijs breekt de laatste tijd alle records. Wanneer de economie onzeker is en de inflatie hoog, zoeken beleggers naar een veilige haven en dan komt goud al snel in beeld. U kunt natuurlijk fysiek goud in een kluis leggen, maar als u via een broker belegt, is er een veel directere optie: goudaandelen. Dat zijn aandelen van bedrijven die goudmijnen uitbaten. Een investering in zo’n bedrijf is echter iets helemaal anders dan een goudbaar bezitten. Het is een manier om mee te surfen op de goudkoorts, maar het komt wel met een eigen handleiding en specifieke risico's.
Wanneer u een aandeel koopt van een goudproducent als Newmont Corporation of Barrick Gold, investeert u niet rechtstreeks in goud. U wordt mede-eigenaar van een bedrijf. Een onderneming met duizenden werknemers, operationele mijnen, zware machines, een management dat beslissingen neemt en een balans met zowel activa als schulden. De winst van zo'n bedrijf hangt uiteraard sterk af van de goudprijs, maar daar stopt het verhaal niet. Hoe efficiënt werkt de mijn? Wat kost het om het goud effectief uit de grond te krijgen? En welke strategische keuzes maakt het management? Dat zijn de vragen die er echt toe doen. Hierin zit het grote verschil met fysiek goud, dat geen winst maakt of kosten heeft. Een goudmijnaandeel is een investering in een actieve onderneming.
Een van de meest aantrekkelijke, maar ook gevaarlijkste, kenmerken van goudaandelen is de ingebouwde hefboom op de goudprijs. De winsten van een mijnbedrijf kunnen veel sneller op en neer gaan dan de goudkoers zelf. Dat komt door de productiekosten, die min of meer vastliggen. Stel dat een bedrijf goud kan produceren voor €1.600 per ounce. Als de goudprijs €1.800 noteert, maakt het €200 winst per ounce. Stijgt de goudprijs met 10% naar €1.980? Dan stijgt de winstmarge naar €380. Dat is een winsttoename van maar liefst 90% op een koersstijging van slechts 10%.
Dit mechanisme is fantastisch bij een stijgende goudprijs, maar het werkt net zo hard in de andere richting. Een daling van de goudprijs kan de winstmarge volledig doen verdampen en de aandelenkoers kelderen. Wees u dus bewust van deze versterkte gevoeligheid voor prijsschommelingen.
Een belegging in goudaandelen heeft risico's die niets met de marktprijs van goud te maken hebben. Denk aan operationele problemen: een mijn kan overstromen, personeel kan gaan staken of een machine kan defect raken. Dat legt de productie stil en kost geld. Er zijn ook geologische risico's: de goudader kan minder rijk zijn dan de eerste boringen deden vermoeden.
Bovendien is er een niet te onderschatten politiek risico. Heel wat goudmijnen liggen in landen die politiek niet zo stabiel zijn. Een nieuwe regering kan plots de belastingen voor mijnbouwbedrijven verhogen of, in het ergste geval, de mijn nationaliseren. De vraag naar goud zelf wordt ook beïnvloed door factoren zoals de aankopen van centrale banken. Het World Gold Council publiceert hierover gedetailleerde rapporten die u helpen om de bredere markttrends beter te begrijpen.
Als u toch besluit om in individuele goudaandelen te stappen, is een grondige analyse van het bedrijf een must. Kijk verder dan de mooie verhalen over nieuwe goudvondsten. Een gezond bedrijf heeft een sterke balans met weinig schulden. Een sleutelfactor om naar te kijken is de 'All-In Sustaining Cost' (AISC). Dit cijfer vertelt u wat de totale kostprijs is om één ounce goud te produceren. Hoe lager dit getal, hoe meer winst het bedrijf maakt en hoe beter het gewapend is tegen een prijsdaling. Let ook op de kwaliteit van de mijnen en de ervaring van het management.
Zelf individuele mijnbedrijven uitpluizen is complex en vraagt tijd. Voor veel beleggers die via een online broker handelen, is een goud-ETF (Exchange Traded Fund) dan ook een logischer alternatief. Er zijn ETF's die de goudprijs zelf volgen, maar ook fondsen die in een heel mandje van verschillende goudmijnbedrijven beleggen. Een bekend voorbeeld is de VanEck Vectors Gold Miners ETF (GDX). Met één transactie koopt u een stukje van de grootste goudproducenten ter wereld. Zo spreidt u onmiddellijk het risico dat verbonden is aan één specifiek bedrijf.
Goudaandelen zijn dus veel meer dan een simpel gokje op de goudprijs. Ze vormen een aparte beleggingscategorie met een eigen dynamiek. De hefboom kan voor mooie rendementen zorgen, maar houdt ook een aanzienlijk risico in. Of goudaandelen in uw portefeuille passen, hangt volledig af van uw eigen risicoprofiel en de tijd die u wilt besteden aan analyse. Voor veel beleggers kan een gespreide aanpak via een ETF de meest verstandige en eenvoudige manier zijn om in de goudsector te stappen.